Các dạng bài tập hóa học 11 Chương 5 Dẫn xuất halogen – alcohol – phenol (Sách mới)

Các dạng bài tập hóa học 11 Chương 5 Dẫn xuất halogen – alcohol – phenol (Sách mới)

Tổng hợp các dạng bài tập Hóa học 11 – Chương 5: Dẫn xuất halogen – Alcohol – Phenol theo chương trình SGK mới (Kết nối tri thức, Cánh diều, Chân trời sáng tạo). Chương này rất quan trọng, vì liên quan đến nhiều nhóm chức hữu cơ và là nền tảng cho chương trình Hóa 12.

I. Nội dung trọng tâm hóa học 11 Chương 5 Dẫn xuất halogen – alcohol – phenol 

1. Dẫn xuất halogen

• Cấu tạo, danh pháp

• Tính chất vật lý

• Tính chất hóa học (thế, loại HX, phản ứng với kiềm)

2. Ancol

• Phân loại (no – không no, đơn – đa chức, bậc 1 – 2 – 3)

• Tính chất vật lý

• Tính chất hóa học:

  • Phản ứng với Na → giải phóng H₂

  • Phản ứng với HCl, H₂SO₄, CuO (oxi hóa – khử)

  • Phản ứng tách nước (→ anken, ete)

3. Phenol

• Cấu tạo, danh pháp

• Tính chất hóa học đặc trưng:

  • Tính axit yếu

  • Phản ứng với brom, natri, kiềm

II. CÁC DẠNG BÀI TẬP ĐIỂN HÌNH

1. Viết công thức cấu tạo – gọi tên IUPAC

• Dẫn xuất halogen: CH₃CHClCH₂CH₃ → tên?

• Ancol: Phân biệt tên theo bậc, nhóm OH ở vị trí nào.

• Phenol: Tên các dẫn xuất như o–cresol, m–nitrophenol...

2. Viết phương trình phản ứng hóa học

• Dẫn xuất halogen:

  • Phản ứng với NaOH → ancol

  • Phản ứng tách HX → anken

  • Phản ứng thế

• Ancol:

  • Với Na: tạo muối + H₂

  • Oxi hóa (CuO, KMnO₄, K₂Cr₂O₇)

  • Tách nước → anken hoặc ete

  • Phản ứng este hóa với axit

• Phenol:

  • Phản ứng với brom → kết tủa trắng

  • Với Na, NaOH → muối

  • Với axit → không phản ứng (khác ancol)

Ví dụ:

Viết PTHH xảy ra khi đun nóng etanol với H₂SO₄ đặc ở 170°C.
Viết PTHH phenol tác dụng với brom và NaOH.

3. Nhận biết chất – tách hỗn hợp

• Dấu hiệu phân biệt:

  • Phenol → kết tủa trắng với brom

  • Ancol → phản ứng với Na (sủi khí)

  • Dẫn xuất halogen → không phản ứng với Na, cho kết tủa AgX với AgNO₃

Ví dụ:

Nhận biết các chất sau: etanol, phenol, bromobutan.

4. Bài toán tính toán (mol, khối lượng, hiệu suất)

• Phản ứng oxi hóa ancol → tính khối lượng sản phẩm.

• Phản ứng với kim loại → tính H₂ sinh ra.

• Bài toán hỗn hợp ancol/dẫn xuất halogen.

Ví dụ:

Đốt cháy hoàn toàn 4,6 gam ancol no, đơn chức, thu được 6,72 lít CO₂ (đktc). Xác định CTPT của ancol.

5. Chuỗi phản ứng – xác định chất

• Dựa vào phản ứng kế tiếp để suy luận CTCT.

• Dạng: A → B → C → biết điều kiện, sản phẩm → xác định A.

Ví dụ:

Ancol A tác dụng với CuO sinh ra B. B tác dụng với NaOH dư sinh muối C. Viết CTCT của A, B, C.

6. Trắc nghiệm lý thuyết

• Tính chất phân biệt phenol và ancol

• Phản ứng tách nước – điều kiện

• Sắp xếp độ axit: phenol – nước – ancol

Ví dụ:

Chọn chất có tính axit mạnh nhất:
A. Etanol B. Phenol C. Nước D. Axit axetic

XEM THÊM

Hóa học 11 Chương 5 Dẫn xuất halogen – alcohol – phenol (chương trình mới)

Luyện thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia 2025